Historia akupunktury i igieł akupunkturowych
Akupunktura to terapia zewnętrzna wywodząca się ze starożytnych Chin. Istotą tej terapii jest nakłuwanie specjalnymi igłami akupunkturowymi określonych punktów na ciele człowieka, w oparciu o teorię systemu meridianów. Punkty w systemie meridianów nazywane są punktami akupunkturowymi lub akupunktami. W XX wieku akupunktura została poszerzona o terapie takie jak aurikuloterapia, wynaleziona przez dr Paul’a Nogier’a w oparciu o refleksologię, oraz tzw. suche igłowanie, które opiera się na badaniach Janet G. Travell nad punktami spustowymi.
Spis treści:
1) Początki akupunktury
2) Złote i srebrne igły akupunkturowe
3) Igły akupunkturowe typu chińskiego koreańskiego
4) Jak wykonać wysokiej jakości igłę do akupunktury?
Początki akupunktury
Już od swoich najdawniejszych początków Tradycyjna Medycyna Chińska była systemem otwartym na wpływy z zewnątrz. Huang Di Nei Jing, najważniejsza praca teoretyczna chińskiego systemu medycznego, opisując pochodzenie akupunktury mówi, że "kamienie Bian pochodziły ze wschodu" oraz, że "dziewięć rodzajów igieł pochodziło z południa". Nazwa „kamienie Bian” nie określa konkretnego minerału z jakiego zostały wykonane, ale oznacza dowolne kamienne narzędzie, które może być używane do terapii zewnętrznej.
Komentarze Zuo, wiarygodne dzieło historyczne, które rejestruje chińską historię od VIII wieku p.n.e. do V wieku p.n.e., nie wspomina o akupunkturze, ale wymienia kamienie jako rodzaj ważnego narzędzia używanego do leczenia chorób. W tamtym czasie technologia przetwarzania ziół była na wczesnym etapie, więc ludzie woleli stosować terapię zewnętrzną, aby uniknąć toksycznego działania i ubocznych skutków przyjmowania ziół. Kamienne igły były zatem bezpośrednim przodkiem igieł do akupunktury.
Wraz z rozwojem medycyny kamienne igły zostały zastąpione metalowymi, a terapia akupunkturą oddzieliła się od terapii kamieniami Bian. Terapia kamieniami Bian ostatecznie stała się terapią Gua Sha. Więcej o terapii Gua Sha możesz przeczytać w innych artykułach na naszym blogu.
Najstarsze zachowane igły do akupunktury zostały okryte w grobowcu pewnego szlachcica, zbudowanym w 113 r. p.n.e. Są to cztery igły wykonane ze złota i pięć igieł wykonanych ze srebra. Złote igły są bardzo dobrze zachowane. Długość czterech złotych igieł wynosi od 6,5 cm do 6,9 cm. Mają prostokątny uchwyt, a ich korpus przypomina wyglądem szydło.
Złote i srebrne igły akupunkturowe
W języku chińskim złoto nazywane jest Jin. Słowo Jin nie jest jednak określeniem wyłącznie złota. W starożytnym języku chińskim Jin było określeniem metali szlachetnych w wąskiej definicji, ale mogło oznaczać również dowolny inny metal w szerokim znaczeniu. Współczesny język chiński również opisuje metal jako kategorię, do której należy złoto. W czasach starożytnych igły wykonane ze srebra, żelaza lub miedzi również były nazywane igłami Jin, nie zawsze zatem mianem „igieł Jin” określano złote igły.
Złoto jest metalem hipoalergicznym (nie powodującym rekacji alergicznej), z kolei gdy srebro jest metalem naturalnie bakteriobójczym. Miedź, złoto i srebro są lepszymi przewodnikami ciepła i elektryczności niż stal nierdzewna, ale ich wytrzymałość i odporność są gorsze niż stali nierdzewnej. To właśnie dlatego igły ze stali nierdzewnej są tak popularne w dzisiejszych czasach. Igły wykonane ze stali nierdzewnej i w pełni pokryte złotem lub srebrem to dobre rozwiązanie pozwalające wykorzystać zalety różnych metali.
Istnieje pogląd, że igły wykonane ze złota mogą wzmocnić Qi, a igły wykonane ze srebra mogą usunąć jej nadmiar. Pogląd ten pochodzi od niektórych współczesnych chińskich akupunkturzystów. Jeśli chcesz sprawdzić czy taki efekt rzeczywiście występuje, użyj igieł w pełni pokrytych złotem lub srebrem, a nie igieł wyłączni z pozłacanym lub posrebrzanym uchwytem.
Igły akupunkturowe wykonane ze srebra miały kiedyś specjalne zastosowanie. Starożytni Chińczycy używali srebrnych igieł akupunkturowych do wykrywania trucizny w postaci arszeniku. W dawnych czasach ten arszenik zawierał w sobie zawsze siarczek, który powodował, że srebrna igła stawała się czarna po kontakcie z nim.
Igły akupunkturowe typu chińskiego i koreańskiego
Huang Di Nei Jing wymienia dziewięć rodzajów igieł do różnych zastosowań. Niektóre rodzaje służą do operacji, skrwawiania lub akupresury. Igły nitkowate były najczęściej używane w zabiegach akupunktury, więc obecnie są synonimem igieł do akupunktury.
We współczesnych Chinach igły do akupunktury dzielą się na cztery rodzaje, w zależności od rodzaju uchwytów. Pierwszy typ, zwany igłą z uchwytem pętelkowym, ma uchwyt z pętelką. Drugi typ, zwany igłą z uchwytem kwiatowym, ma uchwyt opleciony dwoma metalowymi drutami. Trzeci typ, zwany igłą z płaskim uchwytem, ma uchwyt bez pętli. Czwarty typ, zwany igłą z rurką, ma metalowy uchwyt, który wygląda jak rurka.
Chińska akupunktura została wprowadzona do Korei i Japonii w VI wieku n.e., a terapia ta stała się ważną częścią tradycyjnej medycyny tych dwóch narodów. W Europie igły z płaskim uchwytem nazywane są igłami w stylu koreańskim i są powszechnie używane na równi z igłami z uchwytem pętlowym, które nazywane są igłami w typu chińskiego.
W XVII wieku Sugiyama Waichi, japoński akupunkturzysta, wynalazł możliwość zastosowania w akupunkturze prowadnicy czyli rurki naprowadzającej igłę. W 1980 roku japońska firma Seirin wprowadziła na rynek pierwszą na świecie jednorazową igłę do akupunktury. W ciągu ostatnich dziesięcioleci jednorazowe igły całkowicie zastąpiły tradycyjne igły, które były wielokrotnego użytku. Prowadnice stały się ważnym narzędziem dla akupunkturzystów pozwalając im na szybsze lokalizowanie punktów akupunkturowych i zmniejszenie bólu u pacjenta. Również wprowadzone później igły z plastikowym uchwytem stały się ulubionymi narzędziami wielu terapeutów, zwłaszcza w przypadku akupunktury twarzy, akupunktury ucha i terapii Su Jok, ponieważ igły z plastikowym uchwytem są bardzo lekkie.
Jak wykonać wysokiej jakości igłę do akupunktury?
Zhen Jiu Da Cheng, chińskie dzieło na temat akupunktury opublikowane w 1601 roku, opisuje sposób produkcji igieł z żelaznym korpusem i miedzianym uchwytem. Starożytne igły były wytwarzane w oparciu o Teorię Pięciu Elementów, a w procesie ich produkcji wykorzystywano wiele tradycyjnych chińskich materiałów leczniczych. Obecnie, dzięki nowoczesnej technologii, igły są nie tylko twardsze i cieńsze, ale także sterylne i nierdzewne.
Wysokiej jakości igła do akupunktury ma prosty czubek bez żadnych haczyków. Jej szpic jest ostry i gładki. Ostry czubek igły do akupunktury jest w rzeczywistości kulisty, ale przy tym wyjątkowo ostry. Przypomina pod tym względem igłę sosnową.
Część między uchwytem igły a jej czubkiem to korpus igły. Korpus igły akupunkturowej powinien być prosty i elastyczny, pozbawiony rdzy i plam.
Na uchwycie igły akupunkturowej znajduje się metalowy drut, który ciasno oplata igłę. Spirala drutu powinna być równa i zwarta, a drut nie powinien mieć pęknięć.
Pomiędzy korpusem a uchwytem znajduje się tzw. korzeń igły. Na podstawie jego pozycji terapeuta może zaobserwować głębokość nakłucia igły akupunkturową. Korzeń igły powinien być twardy i gładki, bez żadnych nierówności.
Koniec uchwytu to ogon igły. W przypadku igły do akupunktury typu chińskiego ogon igły ma kształt pętli. Tego rodzaju zakończenie igły uzyskuje się poprzez technikę skręcania metalowego drutu. W czasach starożytnych był to wygodny sposób na zbieranie igieł za pomocą nici. Pętelkę posiadały przykładowo liczące sobie ponad dwa tysiące lat złote igły odkryte w jednym z wykopalisk archeologicznych.
Źródła:
1. Liang, F., et al., 2016. Science of Acupuncture and Moxibustion. 4th ed. Beijing: China Press of Traditional Chinese Medicine.
2. Wang, F., et al., 2016. Manipulations of Acupuncture and Moxibustion. 4th ed. Beijing: China Press of Traditional Chinese Medicine.