Na rynku dostępnych jest wiele różnych rodzajów moksy, pochodzących do różnych producentów. W jaki sposób, jako klienci i terapeuci, możemy ocenić jakość poszczególnych moks oraz wybrać taką, która najlepiej sprawdzi się w zabiegach moksoterapii? Zespół chińskich badaczy pod kierownictwem Wu Juan podzielił moksę na trzy klasy jakości. Dowiedz się jak rozpoznać tę, której jakość i skuteczność terapeutyczna jest najwyższa.

Spis treści:

1) Wpływ procesu produkcji moksy na jej jakość

2) Jak długo powinna dojrzewać moksa?

3) Dojrzewanie moksy a jej skuteczność

4) Jak rozpoznać moksę dobrej jakości?

5) Trzy klasy jakości moksy

6) Pochodzenie surowca do produkcji moksy

Wpływ procesu produkcji moksy na jej jakość

Tradycyjna moksa wytwarzana jest z liści bylicy przechowywanych przez co najmniej jeden rok. Jeśli moksa została wyprodukowana z liści bylicy przechowywanych przez trzy lata, nazywana jest wówczas moksą trzyletnią. Producenci moksy oferują produkty, w przypadku których czas przechowywania liści bylicy przed ich użyciem do produkcji różnego rodzaju moksy wynosi od jednego roku do dziesięciu lat.

Środowisko przechowywania suszonych liści bylicy również wpływa na ostateczna jakość moksy. Wiązki suszonych liści bylicy składowane w magazynach powinny być przechowywane w taki sposób, aby nie były narażone na wilgoć, ani na ogień. Długotrwałe przechowywanie wiąże się z wyższymi kosztami i większym ryzykiem pleśni, rozkładu, utleniania i zniszczenia liści przez owady. Dlatego im dłuższy okres przechowywania liści bylicy, tym wyższą cenę osiąga moksa. Nieuniknione jest za tem, że niektórzy producenci oznaczają swoje produkty w fałszywy sposób podając okres przechowywania liści.

Jak długo powinna dojrzewać moksa?

Według badań Qi Shuguanga, liście bylicy przechowywane przez dłuższy okres czasu zawierają mniej lotnych składników, niż te liście, które przechowywane były krócej. Co za tym idzie, szybkość spalania moksy jednorocznej jest wyższa niż szybkość spalania moksy trzyletniej lub pięcioletniej. Efektem tego jest to, że moksa jednoroczna najszybciej rozgrzewa powierzchnię skóry, a moksa trzyletnia robi to szybciej niż moksa pięcioletnia. Choć ogień moksy pięcioletniej jest delikatny, ma za to silną zdolność penetracji. W porównaniu z moksą jednoroczną i trzyletnią, pacjenci podczas stosowania moksy pięcioletniej czują większy komfort w czasie zabiegu moksoterapii.[1]

Wang Xiaoping i jego zespół przeprowadzili badania dotyczące charakterystyki widma podczerwonego emitowanego przez moksę w cygarze wyprodukowaną z liści bylicy przechowywanych przez pięć różnych okresów czasu (1, 2, 3, 5 i 7 lat). Wyniki tych badań wskazują na to, że intensywność podczerwieni w moksie pięcioletniej jest najwyższa, na drugim miejscu znajduje się moksa trzyletnia. Intensywność podczerwieni w moksie pięcioletniej i trzyletniej jest istotnie wyższa niż ta w moksie jednorocznej i siedmioletniej. Badania pokazują, że ciepło spalania moksy jednorocznej i dwuletniej jest niższe niż ciepło spalania moksy trzyletniej i pięcioletniej, ale ciepło spalania moksy siedmioletniej jest niższe niż ciepło spalania moksy jednorocznej i dwuletniej. Badania pokazują również, że dym moksy jednorocznej zawiera najwięcej szkodliwych substancji. Wnioskiem z tych badań jest to, że najlepsze parametry charakteryzowały moksę wytwarzaną z liści bylicy przechowywanych przez trzy do pięciu lat.[2]

Choć zarówno Qi Shuguang, jak i Wang Xiaoping zalecają moksę pięcioletnią, badania Qi Shuguanga pokazują, że moksa jednoroczna ma wyższe ciepło spalania, niż moksa pięcioletnia. Z kolei badania Wang Xiaopinga pokazują, że moksa jednoroczna ma niższe ciepło spalania, niż moksa pięcioletnia. Badania Wu Juan i jej zespołu również uzyskały sprzeczne dane porównując ciepło spalania różnego rodzaju moksy, która różniła się czasem przechowywania liści, z których została wyprodukowana. W opinii Wu Juan, nie można wyciągnąć ostatecznych wniosków co do wpływu liczby lat przez które przechowywane były liście bylicy na ciepło spalania emitowane przez moksę w czasie zabiegu.[3]

Dojrzewanie moksy a jej skuteczność

Przeprowadzono również badania dotyczące skuteczności terapeutycznej różnego rodzaju moksy. Badania Xue Shiyonga i jego zespołu pokazują, że zarówno moksa jednoroczna, jak i trzyletnia mogą być skuteczne w przypadku bólu, sztywności i problemów z funkcjami motorycznymi u pacjentów z umiarkowaną do ciężkiej artrozą kolana. Jednocześnie zauważono, że moksa trzyletnia ma lepszą skuteczność terapeutyczną w przypadku sztywności stawu kolanowego niż moksa jednoroczna.[4]

Jak rozpoznać moksę dobrej jakości?

Na podstawie wspomnianych badań, oczywistym wyborem dla terapeutów stosujących moksoterapię powinna być moksa trzyletnia lub moksa pięcioletnia. W takim przypadku nie musisz się równocześnie zbytnio martwić o stosunek ilości liści do ilości moksy, o którym pisaliśmy w artykule omawiającym czystość moksy. Możesz jednak w przybliżeniu ocenić jakość moksy poprzez jej kolor i teksturę.

Trzy klasy jakości moksy

Po zbadaniu 47 próbek moksy, Wu Juan i jej zespół sklasyfikowali moksę w trzech klasach.[5]

Pierwsza klasa ma najlepszą jakość. W przypadku tej klasy, kolor moksy jest szarożółty, jasnobrązowożółty lub khaki. Możliwe jest występowanie wielu czarnych lub ciemnozielonych drobnych fragmentów liści. Moksa jest lekka i bardzo miękka. Palce nie odczuwają szorstkości podczas jej ugniatania. Moksa ma delikatny ziołowy zapach.

Druga klasa moksy ma kolor szarożółty lub ciemnożółty, czasami z lekkim ciemnozielonym odcieniem. Moksa może zawierać wiele czarnych lub ciemnozielonych drobnych fragmentów liści. Okazjonalnie lub rzadziej można dostrzec bladożółte grube włókna i drobne cząsteczki. Podczas ugniatania moksy palce mogą odczuwać szorstkość, ale nie ma uczucia kłucia. Moksa ma ziołowy zapach.

Trzecia klasa ma najniższą jakość. W przypadku tej klasy, kolor moksy jest ciemnozielonożółty, czasami z odcieniem szarozielonym. Występuje wiele czarnych lub ciemnozielonych drobnych fragmentów liści. Czasami można zobaczyć bladożółte lub zielonkawożółte grube włókna i drobne cząsteczki. Podczas ugniatania moksy, palce odczuwają bardzo dużą twardość, a czasami może występować uczucie kłucia. Moksa może mieć silny ziołowy zapach lub jej zapach jest lekko ziołowy, ale bardzo charakterystyczny.

Pochodzenie surowca do produkcji moksy

Jeśli chodzi o pochodzenie surowca używanego przez chińskich producentów moksy, obecnie liście bylicy wysokiej jakości pochodzą głównie z Qichun w prowincji Hubei lub Nanyang w prowincji Henan. Czasami można również spotkać surowiec pochodzący z Suizhou w prowincji Hubei lub z innych obszarów.[6]

Źródła:

[1] QI Shuguang. Study on Difference of Physical and Chemical Effects of Qi Moxa with Different Storage Years. Wanfang Data; 2011.

[2] WANG Xiaoping, SHEN Xueyong, WEI Jianzi. Study on the Spectral Characteristics of Infrared Radiation of Mild Moxa-stick Moxibustion with Different Parameters. Shanghai Journal of Acupuncture-Moxibustion. 2021; 40 (3): 358 - 361.

[3] WU Juan, WAN Dingrong, JIANG Yuanming, et al. Determination of Combustion Heat Value of Raw Material Moxa for Moxibustion Therapy. Shanghai Journal of Acupuncture-Moxibustion. 2020; 39 (12): 1623 - 1627.

[4] XUE Shiyong, WANG Chunyan, LI Tao, et al. Therapeutic Efficacy Observation on Moxibustion with Moxa of Different Storage Years for Moderate-to-severe Primary Knee Osteoarthritis. Journal of Acupuncture and Tuina Science. 2020; 18 (5): 345 - 351.

[5] WU Juan, WAN Dingrong, ZHAO Baixiao, et al. Quality Evaluation Standard and Commodity Classification of Moxa. China Pharmaceuticals. 2019; 28 (24): 4 - 7.

[6] SUN Yu, LI Jiping, WU Jingyi, et al. Suggestions for Quality Research on Moxa Stick. Chinese Journal of New Drugs. 2019; 28 (9): 1044 - 1047.